Sëira de prejentazion di candidac 30.04.2025 dala 20:00 - Cësa de Cultura
Program Lista Unica 2025-30
D’autonn dl 2015 ova n vlaguna zitadines y n valgun zitadins sentì de messei sëurantò respunsabltà per nosc luech, do che la veles de mei de ch’l ann fova jites ala nia, lascian nsci Urtijëi zënza ambolt.
Do 9 ani de esperienza pudons ncuei dì de cunëscer scialdi bën i bujëns de nosc luech y coche dut funzionea, savan avisa ciunes che ie la prioriteies, co ti jì permez ai proiec y ciche va debujën per i realisé.
Per aministré n chemun val debujën de n juech de scuadra. La Lista Unica se prejënta per l terzo iede cun na lista plëina, ndut 27 candidates y candidac, doi de chisc che se prejënta cun l simbol di Vërc, che à ueia de se paré ite la manies per nosc luech. L se à nsci inò abinà persones cun cumpetënzes desfrëntes che ie n spiedl dla realtà de nosc chemun. Te chisc ultimi 5 ani ons realisà truep proiec, per spëises de nvestimënt de ndut passa 35 milions de euro.
Cun n cër stolz possi nce cunedì che i majeri proiec, sun chëi che on laurà ti ultimi ani, à ntant na fundamënta sterscia y puderon i tré tres ti proscimi 5 ani:
- la streda de cunliamënt tal Fever vën iust proieteda tl detail
- per la Cësa di Ladins ons abinà i finanziamënc y pudon tosc muever cun la proietazion
- n cont dla Cësa de Paussa y dl Servisc soziel ons stlut ju cun i autri chemuns dla valeda l’acurdanza per l ressanamënt y l ngrandimënt, nsci che pudon scrì ora la proietazion
- i raions per l frabiché alesirà „Sobosch“ y „Pizer“ ie anjeniei: d’instà via giaurions la graduatories y ca. 15 families puderà se frabiché si prima cësa.
L Chemun ne ie sambën nia mé strutures y infrastrutures, l chemun ie scialdi deplù, l ie nce cumenanza, l ie servijes per la jënt, l ie persones che se anconta. L chemun sons nëus duc cun nosc bujëns y nosc cruzi da uni di.
Ulon nsci Ve prejenté i ponc plu mpurtanc dl program de vela per la consiliatura 2025-2030. Proiec per realisé strutures y infrastrutures, ma nce per sustenì proiec che va a bën dla persones che viv tlo da nëus, scumenciadives tl ciamp soziel, culturel y sporif, che porta pro ala cualità de vita a Urtijëi.

Soziel y seniores
Ti ani che vën vala de mantenì y svilupé inant la rë che ie bele ti ciamps familia, seniores, ntegrazion, junëza y prevenzion dla viulënza. Nsci iel mesum mëter n droa scumenciadives y servijes cuncrec y efizienc per chiche à debujën.
L proiet per l ressanamënt y l ngrandimënt dla Cësa de Paussa y dl Servisc Soziel ie bele nvià via y l dëssa unì purtà inant y realisà al plu prësc.

Mobilità
La zircunvalazion, de cumpetënza dla Provinzia, ie na priorità, coche nce na majera plaza dai auti a Pontives per fermé su i turisc’ dl di y na regulamentazion sun i jëufs per smendrì la cumpëida de auti tla valeda. Tl medemo mumënt ulons mo miuré l trasport publich, juntan danter l auter na linia de citybus Nevel-Sciron.
Tl luech ulons valorisé i passa 60 troies da jì a pe y dessenië ite corsies per la rodes sun la stredes. Meteron nce a despusizion plazes dai auti mé per chëi da tlo.

Turism
Savon duc che zënza turism ne jissela te Gherdëina nia. Deberieda cun la Lia dl turism ulons lauré ora proiec per avisé miec l turism, acioche l pëise l manco che la va sun la jënt da tlo. Ulon se mpenië per cunlië l turism cun l’autra categories dl luech acioche duc posse prufité dl ciamp economich plu sterch.

Ambient, natura y lëur da paur
Na tematica che nes stà dassënn a cuer ie l ambient, la natura y la cuntreda. Deberieda cun i paures y la lies atives tl ciamp dla scunanza dl ambient ulons cialé sun nosc ncësa, acioche l vënie inant curà y mantenì. Se mpenieron inant acioche i Plans de Cunfin y la funtanes dal’ega vënie scunei y che la grupa dl Saslonch vënie metuda te n Parch Naturel.

Artejanat y artejanat artistich
Te duc chisc ani ons sustenì dassënn i artejans, lascian pro de se fé na berstot y nce n cuatier de servisc tl raion artejanel. On nce sustenì cun cunvinzion l artejanat artistich lauran adum cun la lies atives te chësc ciamp. Ulon se mpenië acioche l ziplé de Gherdëina vënie tëut su coche patrimone Unesco, per auzé ora nosta valeda coche zënter dla scultura tl lën tl mond.

Lies, sport y cultura
Ulon perchël sustenì inant la 80 lies dl luech, ti dajan mpurtanza dantaldut a chëla lies y chëi proiec che sustën la families jëunes, coche p.ej. i proiec „MUDA“, „Instà vif“ y n.i. che ie nasciui sun scumenciadiva o cun l sustëni dl Chemun de Urtijëi. Per la lies da sport ulons realisé deberieda cun S. Cristina n raion dal sport modern ta Mulin da Coi.
N gran pëis ulons ti dé inant ala cultura ladina y sustenì duta chëla istituzions y lies che se cruzia de scuné y svilupé nosta rujeneda y nosta ravises.
Cun la Lista Unica adum per l dauni de Urtijëi
